1391 febr 15 AKDOG 11, regest 87
Archief Kommanderij Gemert van de Duitse Orde inventaris nummer 11, regest 87;
dd 1391 februari 15
transcriptie Jan Timmers
Andries Suderman en Gerard van Cortenbach, scheidslieden namens de landcommendeur doen uitspraak in een geschil met Jan van Gemert en diens broers en zuster, kinderen van Diederik van Gemert de oude, bijgestaan door scheidslieden Rutger van Leytzen en Gheerlach Lucas*, over een gemeente in het dorp Gemert. De scheidslieden konden niet tot een vergelijk komen omdat er onenigheid was over wie het eerste het woord mocht voeren. De scheidslieden van de landcommandeur geven aan dat de standpunten dan maar op schrift gesteld moeten worden. Zij geven zelf aan van mening te zijn dat de onderhavige gemeente van de Duitse Orde is, aangezien Diederik van Gemert eertijds al zijn gemeenten en ook zijn heerlijkheid aan de Duitse Orde heeft verkocht.
* In andere oorkonden worden de scheidslieden voor de familie Van Gemert aangeduid als Rutgherus van Lyshout en Gerlacus zoon van Lucas van Bobnaghel. Het betreft Rutger van Erp alias van Lieshout en Geerling Lucaszoon van Erp alias van Bobnagel.
Want wij Andries Suderman canonick sente Servais van Tricht ende Gerart van Cortenbach knaepe van wapenen op syde des lantcommenduers der Ballien vanden Byessen ende des hues van Ghemert des Duytsschen Ordens. Ende Rotger van Leytzen ende Gheerlach Lucas knaepen van wapenen op syde Johans van Ghemert sijnre bruederen ende suster kynderen walnee Dyrichs van Ghemert des alden mynliche scheydelude ghecoeren te scheyden ende te terminen twyst ende trebat overmits gueden byden dorpe van Ghemert gelegen, tusschen den partien voergenoemd op gestanden op gheteykende daeghe nae inhalden des compromisses te Ghemert inder Duytsschen heren capellen by eyn siin gheweist. Ende die nyet eyndrechtich en conden werden den twyst ende dat trebat voergenoemd te scheyden ende te terminen overmits dat die partie Johans ende siinre bruederen hoere getuech ende waerheyt eyrst ende te voeren wolden gehoert ende gheaximineert hebben. Ende die lantcommenduer ende sine partie op die andere syde wolden hun ghetuegh ende waerheyt ten eirsten ende te voerens gehoert ende geaximineert hebben by reden ende bescheyde. Want der lantcommenduer voersz voer sich ende des hues wegen van Ghemert die eirste aensproeke gedaen hedde ende aengesat ende sich vanden partien voergen. dycwiele ende lange becroent hedde ende beclaeght ende noch ter tyt sich becroent ende beclaeght dat sy die ghemeynte toehoerende den Duytsschen Orden te behoef des hues van Ghemert sonder vonnisse ende rechte overmits partien (?) meerwille ende ghewalt opgehauen hebben in smaet ende groeten schaden des ordens ende hues voersz boeven dat die lantcommenduer voergen. orwedich was ende noch is ende gheboeden heeft ende noch byedet met guder conde ende waerheyt te bewiesen dat die guede voergen. opgehauen ghemeynte siin ende siin soelen toebehoerende den Duytsschen Orden te behoef des hues van Ghemert voersz hier omme soe sal ende sulde billic siin claege getuegh ende waerheyt, voere gaen ende eyrst gehoert werden ende examineert ester; want vanden scheydelude voergen. om dat men die waerheyt vanden tweste ende trebathe voergen. claerliker venden mochte ende est sy nyet eyndrachtich en konden werden dat die overste scheydelude te velcoemmerliker te informeren op den eirsten dach des vrydaechs neest nae ons heren ghebuert geleden overdraegen wart eyndrechtich dat sy weder op die selve stede des maendaechs neest daer nae overmede weder by eyn sulden met twee notarise van ygeliker partien voergen. yn gebracht voer wilgen notarisen alle sake informatie ende waerheyt gehoert sulde siin ende in geschrichte gesat ende anders nyet des sich der lantcommenduer vermyt aen die ghene die dae over waeren wulde yeman daer tueghen seggen daer quaem die lantcommenduer ende gaef den notarise aen sinen heysch ende croenen in geschrichtes vaet (?) voert ende versoechte dat men sine conde ende waerheyt voert hoeren wulde die dae present waeren, ..er die andere partie ende gaef hoeren heysch ende croenen nyet oever in geschrichter mer was heysschende dat men hoere conde ende waerheyt hoeren wulde. Ende want der lantcommenduer daer sinen heysch ende croenen in geschrichte oever gaef daer op dat men konde ende waerheyt hoeren sulde soe were hie bereyder ende naerre sine konde ende waerheyt voere toe te brenghen ende dat men sij eirste hoeren sulde. Ende aengesien desen punten ende reden voergen. doe sulde huerne altoes des aen den rechte genoeghen ende claernisse der scheydelude voergen. geweren (?) des hueme daer nyet geschien en mochten tueghen bescheyt. Ende want die partie Johans ende sinne broeders voergen. des lantcommenduers voergen. reden voergen. nyet ghenoeghende en siin ende honne seggen sonder ynde nae inhalden des compromisses van danne scheyden ende nyet en lach aen den scheydeluden des lantcommenduers die daer bleven ende altoes bereyt waeren voert te vaeren nae inhalden des compromisses weren die scheydelude vander andere partien daer by bleven. Soe quaem die lantcommenduer ende versoechte ons dat wir scheydelude voergen. syne conde ende waerheyt op sinen heysch ende croenen oever gegheven in schrichte ende gesat hoeren wulden om te volcoemmerliker ons ende onse overmannen scheydluden van sinen heyssche ende croenen te bat te informeren. Ende wir Andries ende Gerart gecoeren scheydelude voergen. aengesien reden ende beden des lantcommenduers voergen. ende omme tebat ons inden saken voergen. te informeren op dat wir ouch die overmanne ende scheydelude tevorden conden ende mochten informeren. Soe hebben wir conde ende waerheyt aengesat vanden lantcommenduer van sinen heysch ende croonen voergen. onder ende met geswoeren eyde der getueghen voer ons gebracht gehoert ende die truwelike doen bescrieven aen welke conde ende waerheyt gehoert ende bescreven ende ouch ons ghetoent in brieven wir ons vermeren ende begheren die te hoeren ende te lesen vanden oversten scheydelude ghecoeren voertinoe(?). Want wir scheydelude van ygeliken partien voergen. nae inhalden des compromisses aengesien dat wir nyet eyndrechtich en siin te seggen ende te pronuntieren opden twiste ende trebat op gestaen onder den partien voergen. schuldich siin onse seggen ende guetduncken op den twyste ende trebat voergen. bynnen tyden begrepen inden compromisse in geschrichte oever te gheven ende te senden. Hier omme overmits desen gescrichte ende brieve aengesien dat Dyrick van Ghemert die alde vercocht heeft den Duytsschen Orden te behuef des hues van Ghemert alle syne heerlicheyt van Ghemert met allen hoeren toebehoerren ende alle sine ghemeynte gelegen inden dorpe van Ghemert. Dese gude van Ghemert voergen. nyet by tgescheyden dan alle andere sine gude in der heirlicheyt van Ghemert gelegen nyet verre gescheyden als die brieve daer op gemaeckt cleirlike inhalden. Daer mede soe wart ghemeynte inden dorpe van Ghemert hiere derre tijt hadde die heeft hie alync ende temaele vercocht en sy ghemeynte toebehoerende der heerlicheyt sy is vercocht want die heerlicheit met allen hoeren toebehoerten vercocht is. en sij auch andere ghemeynte by syden Dyrick aengecoemen. want hie alle syne ghemeynten vercocht heeft ende soe wee alle sine ghemeynte vercoept die en scheydet nyet verre. Hier by soe is auch syne ghemeynte ter syden aengecoemen die hie doe hadde vercocht nae inhalden der brieve daer op ghemaeckt voergen. Item aengesien conde ende waerheyt, brieve ende getueghe daer men inne vendet ende venden sal dat die drie deele der guede van Dyricks kynderen voergen. opgehauen met wilgen drie deele dese guede opgehauen te voeren eyn guet was ende daer af ghedeelt ende gespleten is ghemeynte waeren ende siin ende dae voere gecregen ende gecocht siin van den Duytsschen Orden te behoef des hues van Ghemert. Soe sal billich dat veirde deel der guede opgehauen der selver naturen ende conditien siin ende ghelyc den andere deylen ghemeynte siin. Item aengesien conde ende waerheyt der reyngenoeten lude des dorps van Uden toebehoerende den here van Borne. ende der lude des dorps van Ghemert soe vyntmen cleirliken ende sal venden dat die gude opgehauen van Dyricks kynderen voergen. van lx l xl xxx xxv ende xx jaeren herwart ende noch dae beneden voer derre tyt inder tyt ende lange nae der tyt dat Dyric van Ghemert die alde syne heerlicheyt van Ghemert met allen hoeren toebehoerten ende alle syne ghemeynte den Duytsschen Orden als voergen. is vercochte ghemeynte waeren ende dae voere gehalden ende die voere laeghen in ghemeynen dryft ende weyde ongecalerigeert van yemanne in allen tyden ende jaeren voergen. Soe seggen wir Andries ende Gerart scheydelude voergen. gecoeren aengesien redenen conde ende waerheyt voergen. voer onse seggen ende guetduncken ..ie onsen besten synnen dat die guede opgehauen van Dyrics kynderen van Ghemert voergen. ghemeynte siin ende siin suelen toebehoerende den Duytsschen Orden te behoef des hues van Ghemert ende suelen moeghen ouch derre ghebrueken ende nuthen ghelyck andere hoere ghemeynten inden dorpe ende inder heerlicheyt van Ghemert gelegen. Gegheven onder onse ingesiegele seggen ende scheydelude voergen. inden jaer ons heren ghebuert doemen screyf duesent driehondert ende eyn ende niegentich op den grensdach inder vasten naest nae dominicum innocavit.