1326 juni 24, AKDOG, De Paalbrief
AKDOG inv nr 8, regest 17 dd 24 juni 1326
Transcriptie: Martien van der Wijst.
Uit.: Gemerts Heem nr 6 (mei 1962)
Diederik van Gemert legt de grenzen vast tussen zijn gedeelte van de heerlijkheid Gemert en dat van de Duitse Orde.
Eijn PAELBRIEVE
Tusschen den orden ende Dirick van Gemert aengaende der heerlicheyt ende de gemeynten van Gemert de dato 1326 24 juni.
Ane allen den ghenen, die desen brief zien zelen of horen lesen, Dydderijc van Ghemert, saluut.
Met bekennisse der waerheit. Wi doen cont enen yegeliken, dat wi alle calangie ende alle twiste tusscen den commendure van Ghemert ende ons van allen zaken besceiden hebben ende overeeghedraghen in deser manieren.
In den irsten sceidt die pale van den meneweghe.tusschen ons al toten pael ten Cuadoncslaer ende van den Cuadoncslare vort al toten Panthovelaer ende van den Panthovelaere vort vor Wijnans tot eenen pale steit vor Heyleghen Swelden ende van dien pale van Heyleghen Swelden sceidt tusscen ons recht die Deelvort uut ende van der Deelvort op dien pale te Haenle op den grave steet.
Dits noch besceidt tusscen den commendure vornoemt ende ons: Van der Roispe van dier Hogher Inden al dien Holen Wech uut al toten pael an die veer eijke ende van dier eyken vort van dien pale tot op den pale die op de Oude Strate steet; vort meer van dien pael van Arnouds Lepelers scheidt tusschen ons al tot Heynekens van Scerpenberch ende van daer vort sceiden alle die pael tusschen ons al toter Cranebrake toe ende van der Cranebrake ombe al toten Bakelscen Weghe toe ende vort van der inden van dien pale die in midden dinde steit al den Ouden Bakelschen Wech vort al tot Honarle toe in die cule tot dien pale.
Dits tghesceit tusscen ons ende der Ouder Straten.
Al den Dore Grave uut totter Heren Broec toe; vort meer van den pael, die steit tusschen ghere Beke ende den Kyeboem van dien pael over dor dat Gorswinkel tot dien pale die steit onder een eyeken in dat Gorswinkel ende van dien pael vort ane Heyleghen Pouwels.beemt an dien pael; vort meer aen den pale, die steit op Aschdonc sceidt al toten pael die op Wyneboem steet ende van den pael van Wyneboem totten pael, die steit ane heren Encghebrechts Halseldonc ende van heren Encghebrechts Halseldonc dien weg recht in mids uut, die al tot Heyleghen Pouwels beemt steet tot dien pale ende van der straten van ghenen Roisp ane gheet al tot dien pale, die ane Mieles lant steet op die Oude Strate.
Dats ene ghemeine strate ende vort wat op die strate ghesciede dat soude wi richten te samen.
Ende van dien pale vort totten Dorgrave toe.
Dat gherichte es onse allene. Ende vort van dien Dorgrave tot Arnouds Lepelers die strate sceidt onser beider gherichte.
Vort meer dit siin alle die pale, die vorghenoemt siin, daar alle die meeste macht ane leght ende die ander pale, die daer tusscen ghesat siin ende noch ombescreven siin ende noch gheset moghen werden met onser beider rade, die willen wi, dat vaste ende ghestadegh siin ende die reinen van enen op den anderen.
Vort meer sceidt ons die Roisp van metten der scorinnen al in die a. Ende die Roisp sal siin gheroemeliic acht voet wijt dorgaens. Vort meer so heb wi verdraghen al dat hout, dat der commendur heft staende in onsen gherichte op sinen erve dat wi hem dat vrij hebben ghelaten ende dat hi noch daerop voeden mach; ende vort in dier selver manieren so heft ons der commendur dat selve weder bekent al dat hout, dat wi hebben staende op onsen erve in sinen gherichte ende wat wi noch daerop voeden moghen dat heft hi ons weder vrij ghelaten.
Ende vort meer so en sal den commendure noch ons niet scadelijc siin aen onser bider gherichte dan wiit houden selen na al die manieren al so alst her comen is.
Vorts so heb wi Dydderijc vernoemt verteghen op dien kirchove van dien grave dat zal ziin acht voet wyt in alzulker manieren, dat wi onse ghebode van onsen ghedinghe daerop doen moghen ende behoudelijc onser rechtinghen in die capelle kennen ons die heren gheliker wijs dat onse ouder ende onse vorvaeder ghehadt hebben.
Vort meer moghe wi van onser molen dat water houden hoghe of neder hoet onser molen orber es ende onse erde binnen te nemen den dijke mede te hoghen al so breet ende al so verre alse men tot noch ghedaen heft ende waer oet dat zake,.dat ene onerziene wade brake, so mocht wi die erde nemen, daer wi se naest vonden ten minsten scaden onse wade mede te vervanghen ende als die wade vervanghen es, so es ons een plac bewiset, daer wi onsen dijc mede houden moghen, willen wi hoghe wille wi neder.
Vort meer alse onse wintgat ende onse rat dat water niet uutdraghen en mach so dat onser molen orber, so moghe wi die sluse op doen dat water laten te gaene, wiltijt wi willen ende onser molen orber es.
Vort meer mach die commenduur daertinden iet baten doen om die molen ende die vloet, dat zal hi doen.
Vort meer van dier visscerien van der molen daer heb wi Dydderijc op verteghen tots huus behoef.
Vort meer heb wi verteghen tot huus behoef op Sente Lambrechts goet, dat ter beke leghet om die twe huus. Vort meer heft ons die commenduur bekent tghericht van Scuterkens huus, dat broder Lambrechts was.
Vort meer onse straten ende onse waterlaten over te gaene, alse men te hare ghedaen heft.
Dan sal nieman den anderen wedersecghen heyde te mayen, torf te slane ende quic te slane.
Dan zal onser gheen den anderen verbieden hine doet beureden zunderlinghe.
Vort meer blijft die Piedel.ghemeine tusscen den commendure ende ons. Vort meer so bekent ons die commenduur die wiire pale, die ane Desselken staen boven den wijer, dat die ons siin ende tgherichte.
Vort meer hebt der commenduur ende wi ons verdraghen alle dat hout, dat steit in des commenduurs gherichte op der liede censgoet, dat wi hem vrij ghelaten ende dat noch daerop ghevoet mach werden; in alzelker manieren alle dat hout, dat steet in onsen gherichte op der liede censgoet, dat heb der commenduur ons weder vry ghelaten .ende dat noch daer.op ghevoet mach werden.
Vort meer so hebt hi over ghewest Dydderijcs kinder Emont ende Dydderic ende die ghesworen ghemeenlike ende ander vele goeder liede van Ghemert. Ende in oorconscape deser vorseider vorwarden, die wi .Dydderijc van Gnemert vornoemt vaste ende ghestadech houden willen, so.hebbe wi dese lettre.bezeghelt met onsen zeghele uuthangende.
Ghegheven int jaer ons Heren, du men screef dusentich ende drij hondertic jaer ende sesse ende twintich op sente Jans daghe Baptiste.