Van Domineeshuis tot Van Goghhuis

‘VAN DOMINEESHUIS TOT VAN GOGHHUIS’

Dinsdag 12 november 20:00 uur in Boerenbondsmusem Gemert

In de boeiende lezing over de monumentale Nuenense pastorie vormt het levendige verhaal over de bewoners de rode draad. Twintig predikanten hebben met hun gezin in de pastorie gewoond, onder wie de Brabantse ‘papenhater’ Stephan Hanewinckel en de ‘rooie dominee’ Bart de Ligt. Hij werd in WO I uit Brabant verbannen. Maar ook kunstenaars verbleven er: Vincent van Gogh, Nico Eekman en Henri van der Waals. De geschiedenis van al deze mensen bra…

Meer weergeven

Berglarenschool bedankt Heemkundekring

Bijdetijds terug in de tijd..

 

Kindcentrum Berglaren bestaat dit jaar 60 jaar en dat hebben leerlingen, leerkrachten en ouders gevierd.

In het kader van dit jubileum heeft Heemkundekring De Kommanderij voor KC Berglaren een erfgoedproject verzorgd met een aantal activiteiten waarbij de geschiedenis van de school op een hele leuke en interactieve manier werd beleefd.

Op vrijdag 13 en 20 september ging het project van start met een inspirerende vlogworkshop, waarmee de kinderen direct aan de slag gingen.

Ook kwamen Paul Verhees, oud-journalist van het Eindhovens Dagblad en  Marcel Bosmans, hoofdredacteur van het Gemerts Nieuwsblad naar school om de leerlingen de fijne kneepjes van de interviewtechniek te leren. In de feestweek hebben de kinderen van groep 8 een aantal oud-leerkrachten, leerlingen en eigen opa’s en oma’s uitgenodigd om over het vroegere schoolleven te schrijven.

Vragen werden gesteld: “Waren de meesters en juffen strenger dan nu, speelden ze anders en welke spelletjes werden er gespeeld op het schoolplein? En wat is nu helemaal anders?”

 

Tijdens de feestweek gingen de peuters en de groepen 1 tot en met 3 spelletjes van vroeger spelen.  Op 9 oktober werd op de speelplaats gehinkeld, geknikkerd, gehoepeld en nog veel meer.

Het project werd afgesloten  op 11 oktober tijdens de feestweek met twee speurtochten voor de groepen 7 en 8.

 De kinderen liepen door de wijk Berglaren, op zoek naar de geschiedenis van de wijk.

Wie kent President Gerarts, Schout Brouwers, Schout Cox of Jan van Amstel, namen die je ziet op de straatnaamborden op weg naar school? Dat gaan de leerlingen na  de herfstvakantie  stukje voor stukje terug in de tijd zoeken in het Gemerts  Archief.

Door de groepen 4, 5 en 6  werd er gespeurd naar de Gemertse kunstenaar Jan van Gemert, die heel veel sporen heeft achtergelaten in de wijk.

Zo zijn de kinderen schatgravers, die met schitterende oogjes iedereen mee op sleeptouw kunnen nemen door de geschiedenis van hun wijk en school!

Heemkaffee Lezing: de geschiedenis van bid- en doodsprentjes

Omdat Cor Verberk niet kan komen, wordt het heemkaffee iets anders van opzet.

Om 11:00 uur staat de koffie klaar en het begin zal in het teken staan van de bidprentjes van de Heemkundekring Gemert. Liesbeth Kuipers is al jaren bezig met het catalogiseren van  ruim 15.000 bidprentjes. Ze laat zien hoe je op onze website deze bidprentjes kan vinden.

Daarna neemt Jan Thijs Ouwens het stokje over.

Jan Thijs Ouwens is historicus, 28 jaar en momenteel werkzaam als docent in het voortgezet speciaal onderwijs. 

We zijn zeer hij dat hij op zo’n korte termijn kan invallen en ons uitgebreid gaat vertellen over de geschiedenis van bid- en doodsprentjes, De nadruk ligt vooral op wat bidprentjes ons vertellen over de religieuze ontwikkelingen in m.n. Nistelrode tussen 1960 en 2000.

 

Bid- en doodsprentjes
‘Bid voor de ziel van zaliger’
‘Dankbaar gedenken wij het leven van’ 

Bovenstaande citaten komen uit doodsprentjes uit het archief van de Heemkundekring Nistelvorst te Nistelrode. Het eerste komt uit het prentje van een vrouw van 63 die gestorven is in 1961. Het tweede komt uit het prentje van haar man van 86 die is gestorven in 1981. De aanhef van het doodsprentje is bij beiden anders.

De eerste heeft een religieuze oproep, er wordt namelijk verzocht om voor de ziel van de overledene te bidden. De tweede aanhef geeft aan dat de overledene door de samenstellers wordt herdacht, er is echter geen oproep tot gebed. Deze verschillen binnen één gezin staan symbool voor een aantal veranderingen die zich gedurende de twintigste eeuw hebben voltrokken. Een eerste verandering die direct raakt aan de bovenstaande citaten is volgens uitvaartverzorger Frans Puijmaekers en godsdienstpsycholoog Victor Spauwen de evolutie van het bidprentje naar een gedachtenisprentje.

Doodsprentjes zijn een mooie bron om religieuze veranderingen in kaart te brengen. Ze zijn aan verandering onderhevig en laten op die manier zien welke veranderingen er in onze maatschappij plaatsvinden. In deze lezing komen een aantal zaken aan bod. Allereerst de ontstaansgeschiedenis van het bid- of doodsprentje, een typisch Katholiek gebruik. Ten tweede de manier waarop doodsprentjes gebruikt kunnen worden voor wetenschappelijk onderzoek, maar ook wat mensen met een grote collectie kunnen zien. Als laatste wat doodsprentjes zeggen over de, met name religieuze, ontwikkelingen tussen 1960 en 2000 in context van die periode. 

Datum: zondag 10 november 11:00-13:15

De lezing wordt gehouden in de Heemkamer, Ruijschenbergstraat 3b in Gemert.

Toegang gratis

Consumpties voor eigen rekening

Fotokijkdag Wie herkent wie?

Zondag 3 november 2019

 

Fotokijkdag: Wie herkent wie op oude foto’s en films

 

Een traditie is pas echt een traditie als er zo’n eigenzinnige eigennaam aan wordt gehangen. ‛Duppenzondag’ staat voor de jaarlijkse fotokijkdag, zoals die door de fotowerkgroep van Heemkundekring “De Kommanderij Gemert” altijd op de eerste zondag van de maand november, in de zaal van het beroemde Gemertse etablissement ‛Dientje’ wordt georganiseerd. Dit jaar voor de elfde keer. Er is weer een enorm scala aan foto’s, met dit keer speciale aandacht voor foto’s genomen op de kleuterschool, in de jaren zestig, voor gouden bruiloften in De Mortel – waar opa en oma zonder om te kijken naar de enorme schare nakomelingen strak en recht in de camera kijken, voor het Openluchtspel in Handel, voor pasfoto’s gemaakt in de jaren zeventig, en – heel bijzonder – communiefoto’s en pasfoto’s gemaakt in de hectische maanden van net na de bevrijding, dus vanaf september 1944, doorlopend tot ver in 1945.

Dorpsfotograaf Duppen heeft ons dit alles nagelaten en daar zijn wij hem met terugwerkende kracht innig dankbaar voor. Het geeft ons niet alleen duizenden foto’s van dorpsgenoten van weleer, maar ook een jaarlijks terugkerende, maar verder toch unieke zondag vol van verhalen over de mensen op de foto’s die worden herkend, de discussies over wie nu eigenlijk wie is, het iemand meeslepen naar de andere kant van de zaal omdat daar “ons opoe” blijkt te hangen en het geanimeerde sfeertje van het-is-buiten-toch-herfst gemengd met de warmte die nostalgische gevoelens nu eenmaal in ons los maken.

Heemavond

Heemavond 30 oktober

Heemkundekring De Kommanderij Gemert gaat door met de heemavonden.

 

We starten met Genealogie.Velen van u zijn bezig met familie-onderzoek of willen er aan beginnen.In onze Heemkamer kunt u gebruik maken van onze computers of uw eigen laptop meebrengen om gegevens op te zoeken, onze vrijwilligers helpen u hier graag bij.

Ook kunt u een schat aan informatie vinden in onze bibliotheek, de vaktijdschriften en andere informatiedragers.En heel belangrijk, met elkaar weten we meer dan u of ik alleen.

Het delen van kennis onder het genot van een kop koffie of thee.Het leggen van contacten van heden naar verleden en toekomst.Uw geschiedenis kan rijker zijn en worden met nieuw te verwerven kennis.

 

U bent van harte welkom in de Heemkamer in de Latijnse School aan de Ruijschenberghstraat 3b in Gemert.

Woensdag 30 oktober 2019, van 20.00 tot 22.00 uur.

 

De Indische gemeenschap in Gemert

https://www.indischgemert.nl

 

Lees meer: https://www.indischgemert.nl/

Lezing: Van Romeinse paardenbel via luidklok naar speelklok

Een lezing door Willy van Vlerken over de geschiedenis van de kerkklok, waar we van de Romeinse paardenbel via de sonore klanken, die met slagen het uur aankondigen, naar de speelklokken gaan die al honderden jaren de tijd laten zingen. In deze lezing extra aandacht voor de klokkenvordering tijdens de Tweede Wereldoorlog.Oorlogen vormden steeds opnieuw een grote bedreiging voor kerkklokken. Bij elk groot gewapend conflict liepen ze het risico te worden omgesmolten voor de wapenindustrie

Plaats: Boerenbondsmuseum, Pandelaar 106

Aanvang: 20:00 uur

Toegang: gratis, consumpties voor eigen rekening

Heemavonden worden voortgezet

Heemavond over genealogie op woensdag 30 oktober 2019.

 

Velen van u zijn bezig met familie onderzoek of willen er aan beginnen.

In onze Heemkamer kunt u gebruik maken van onze computers of uw eigen laptop meebrengen om gegevens op te zoeken, onze vrijwilligers helpen u hier graag bij.

Ook kunt u een schat aan informatie vinden in onze bibliotheek de vaktijdschriften en andere informatiedragers.

En heel belangrijk met elkaar weten we meer dan u of ik alleen.

Het delen van kennis onder het genot van een kop koffie of thee.

Het leggen van contacten van heden naar verleden en toekomst.

Uw geschiedenis kan rijker zijn en worden met nieuw te verwerven kennis.

 

U bent van harte welkom in onze Heemkamer in de Latijnse school aan de Ruijschenberghstraat 3 B te Gemert.

datum: 30 oktober

tijd:20.00 tot 22.00 uur

 

 

Op weg met het Heemkaffee

In plaats van de aangekondigde bijeenkomst van het Heemcafé over Erfgoedgeowiki van Jan Timmers op zondag 13 oktober gaan we deze keer naar buiten. We gaan wandelen over oude zandwegen. De heemkundekring heeft dit jaar meerdere activiteiten georganiseerd rond het thema zandpaden, dat door de Brabantse Hoeders in heel Brabant is geïnitieerd. De fototentoonstelling in de hal van het gemeentehuis met foto’s van de fotowedstrijd is nog steeds te bezoeken. In Gemerts Heem verscheen een artikel over oude, prehistorische zandwegen in onze gemeente. En op 13 oktober gaan we een paar van die historische zandpaden bezoeken. We wandelen over de Oude Helmondseweg, de voormalige Beekse Peeldijk en de Oude Bakelseweg. Tijdens de wandeling zal Jan Timmers niet alleen vertellen over de geschiedenis van die wegen, maar ook over de historie van het landschap waar die wegen doorheen lopen. De wandeling is zo ongeveer 5 km lang en goed schoeisel is aan te bevelen.

We starten om 11.00 uur bij het Hagelkruis op de hoek van Oudestraat, Boekent en Kromstraat.

In Memoriam Peter Lathouwers

Op 13 mei 2019 is totaal onverwachts Peter Lathouwers overleden. De geboren en getogen Handelnaar is 64 jaar geworden.

Ad Otten schreef een mooi In Memoriam

Iedereen neem ik graag even mee terug naar 1977. Bestuursverkiezing bij de Gemertse heemkundekring, bekend gebleven als een paleisrevolutie en een coup van vier jongeren. Eén van hen was Peter Lathouwers, 22 jaar. Een uitzonderlijke leeftijd als bestuurslid van een vereniging die voor de overgrote meerderheid bestond uit ouderen. Ik was veruit de oudste van de nieuwe garde en het is me altijd bijgebleven hoe Peter zich schaarde aan de sterk verjongde bestuurstafel. “Wat kan ik doen?” (en) “Zég ’t mar!”

Woorden die, na zo’n 42 jaar,hem zijn blijven tekenen als doener. Als ’n gróte doener. Peter werd de nieuwe penningmeester, ‘d’nbèèlhaawer’ heet dat in ’t Gímmers mar zelf koos hij voor ‘de lathaawer’. In die functie was hij betrokken bij alle activiteiten. De meeste waren nieuw. Werkgroepen, praatavonden, boekuitgaven, cursussen, samenwerking met het gemeentearchief, tentoonstellingen, huur en inrichting van een ‘thuis’ in de Latijnse School, en niet te vergeten het eigen Hándels onderzoek.

In een paar jaar tijd verzamelde hij ook álle krantenberichten van 1880 tot en met 1900 over Gemert en de kerkdorpen. Een selectie is uitgegeven onder de titel Gemerts Nieuws. Hij startte ook een nieuwe uitgavenreeks Gemert-in-beeld met oude prenten van – let op de volgorde – Handel, Mortel, Elsendorp, Gemert. Mét Peter van den Elsen schreef hij de Geschiedenis Lager Onderwijs in Handel en met dezelfde Peter in 1982 bij gelegenheid van een groot gildenfestijn ‘Dor hedde de Skut’. Een bijzonder en betrouwbaar handboek over de oudste verenigingen van Gemert. Elke schut kan zich daarin spiegelen.

Na zes jaar penningmeester/lathaawer wordt Peter voorzitter van de heemkundekring en blijft dat twaalf jaar (1995). En de kring bleef groeien: in leden, in boekuitgaven en in activiteit. Voor Handel staat Peter in de heemkundekring óp, voor een stichting tot behoud van de Handelse keskes. Alle beelden waren onthoofd. Zonder hem (en Ton Grassens)hadden we geen Keskesdijk van Gemert naar Handel meer gehad. En… zouden we zonder Peter nog dát van Gemertse makelij zijnde 17de-eeuwse orgel hebben gehad? Peter zorgde ook voor de juiste beschildering van dát wapenbord dáár van de toenmalige Vorst van Gemert, financier van ’n orgelrestauratie tweede helft 18^de eeuw. Wist u dat landcommandeur Casper Van der Heijden de Belderbusch, premier was van het Keurvorstendom Keulen? Jahaa, dat was ok gin kleine jongen. Peter en ik hebben ‘m goed gekend…

Intussen ben ik amper halfweg Peters’ inzet voor historisch en cultureel erfgoed van Handel en de rest van Gemert. Ik moet heel veel overslaan. Twee dingen moeten me nog van ‘t hart.

EEN: Nauwelijks ‘n week geleden stuurde Peter een mailtje met in Lübeck gemaakte foto’s van een eeuwenoud pand met op de zijgevel ’n fraai wapenbord van de Duitse Ridders en in grote letters de datering “Um 1220”. Te gekke vondst! Dat is ‘t jaar dat de Orde ook in Handel de Commanderij vestigt, die twee eeuwen later naar Gemert gaat.En dan komt meteen ok in me op: ’n stralende Peter met geheven vinger “Op Hándel is álles begonnen!”

TOT BESLUIT breng ik in memorie zijn zo prachtig vormgegeven “In eeren ende oirbaer Onser Vrouwe te Haenle – Kerk en bedevaart Handel” uit 2005. Ik heb ’t altijd genoemd de museumgids van alle Schatten van Handel. Greetje, Peter junior, Martijn, hij noemt jullie op de eerste pagina met dank voor alle geduld. Bij die dank van een bijzondere en sterke steunpilaar, ook voor ons, sluit ik me namens de heemkundekring heel graag aan.

Ad Otten