GH- 2018 04 Merkwaardig – Vier deuren (Esdonkse kapel)

Peter van den Elsen

De Esdonkse kapel is klein van omvang, maar telde in het verleden toch vier deuren. De bovenstaande foto (van fotograaf Van Zutphen uit De mortel, ca. 1930) is genomen van de zuidwestkant. De deur aan de linkerkant is later dichtgemetseld, wat nu nog aan het metselwerk is te zien. De hoofdweg liep toen aan de oostkant van de kapel, terwijl aan de westkant een voet- en fietspad liep met een zijpad naar de deur.

Op de foto is duidelijk zichtbaar, dat op de plaats waar nu de toegang tot de sacristie is, het slordige metselwerk een oorspronkelijke deur verraadt. recht daar tegenover, aan de noordzijde, bevindt zich nu het Heilige Graf. er zijn aanwijzingen dat ook daar oorspronkelijk een deur heeft gezeten. In totaal dus vier deuren, in twee paren in een noord-zuidlijn die recht tegenover elkaar lagen.

Het waarom van vier deuren bleef voor mij lange tijd een raadsel totdat ik afgelopen zomer een theoloog uit Duitsland door de kapel mocht gidsen. Prof. dr. manfred Becker-Huberti doet onderzoek naar oude bedevaartplaatsen. Volgens hem heeft het te maken met de processiegang. In tijden dat de bedevaartplaats door een grote menigte werd bezocht, zoals op esdonk tot in de 19de eeuw, trokken de bedevaartgangers van noord naar zuid door de kapel om het ‘wonderbaarlijke’ te aanschouwen. Hij wist me te vertellen dat hij enkele gelijke voorbeelden kende in Duitsland.