GH-2017-01 Het is een petanquebal!

Jan Timmers

In het vorige nummer van Gemerts Heem (nr 4 jaargang 2016) stond een vraag over een houten bal, waarvan het hele oppervlak beslagen was met spijkers. Van Coen van Gelder kregen we het antwoord. Hij schrijft: “Bij mijn schoonvader, Henk van Stiphout, had ik inzage in Gemerts Heem. Hierin wordt de vraag gesteld “kanonskogel of petanquebal? Dit is 100% zeker een petanquebal. Zo’n bal bestaat altijd uit een houten kern beslagen met spijkers. Dit weet ik omdat in mijn familie een dergelijke petanquebal (begin 20e eeuw) als trofee wordt gebruikt bij onze jaarlijkse jeu de boules wedstrijd. Deze bal is zo te zien identiek aan de bal die wordt afgebeeld in Gemerts Heem.” Coen voegt daar nog een internetlink bij ). De volgende informatie ontlenen we aan die website.
Petanque wordt gespeeld met boules. Tot ongeveer 1900 werd er met houten boules gespeeld. Meestal waren ze gemaakt van Buxushout, een harde en taaie houtsoort met een behoorlijk soortelijk gewicht. Omdat de houten boules aan slijtage onderhevig waren werden ze voorzien van spijkers. In 1929 werden metalen boules ontwikkeld. Tot 1959 werd er nog met zowel metalen als houten boules gespeeld; na die tijd mocht er tijdens petanquetoernooien uitsluitend met metalen boules gespeeld worden. Sindsdien zijn deze bespijkerde houten boules, de zogeheten boules cloutées, geliefde verzamelobjecten geworden. (Red.-Jan Timmers)