GH-2016-03 Heilige Boontjes in de Bonengang

Ad Otten

Ooit ‘college’ gelopen bij Ido Cranen in de VELT-tuin ‘over boontjes’? Gele, rode, bruine, paarse en gespikkelde passeren bij hem de revue. Ook heilige boontjes oftewel monstransboontjes blijven niet onbesproken en het zijn die boontjes die door Gemert Vrijstaat aan de hand van achttiende-eeuwse bronnen legendarisch zijn gemaakt. De legende is uitgebeeld en beschreven op een prachtige illustratieve plaat van kunstenares Maria van der Velden in de Bonengang.

’t Moet zijn geweest rond 1785. Pastoor Ecrevisse bedient ter plaatse ’t Aaw Bôntje met het sacrament van het Heilig Oliesel. Nog geen uur later is Bôntje dood. Zijn mond zakt open en zijn vrouw ziet de hostie nog achter op z’n tong liggen. Terwijl zij de pastoor erbij haalt moet ‘enen baarlijken duvel’ de gewijde hostie hebben gestolen. De pastoor ziet ‘m nog net wegduiken in d’n hof. De pastoor maakt ter bezwering het ene kruisteken na het andere waarop d’n duvel tussen de boonstaken moet braken en overgeven. Twee maanden later blijken de nog door ’t Aaw Bôntje gezette boontjes allemaal getekend met een monstrans(je) waarin de pastoor normaal gesproken de gewijde hosties uitstalt.

De weduwe van ’t Aaw Bôntje heeft elk jaar opnieuw die bôntjes gezet en die kom je nu overal tegen. Maar de oorsprong van deze bijzondere boontjes ligt dus in de Bonengang. Kunstenares Diny Timmers is gevraagd ter eeuwige herinnering twee van die ‘heilige boontjes’ zo’n tienduizendmaal uitvergroot te plaatsen in de toiletraampjes van de vroegere tabakskerverij van Corstens in de Bonengang. Nu Huize Ruis.
En wist u dat de nu 86-jarige Annie de Jong-van den Elsen voor € 7,50 voor Gemert Vrijstaat van ‘n haffel heilige boontjes een rozenkrans maakte? Die ligt nu in een vitrine in de Heemkamer.

Wil je nog meer weten over de Gemertse heilige boontjes? Raadpleeg dan het world-wide-web en google ‘mysterie 48’. Dan krijg je meepesant ‘t college van Ido over nog meer bijzondere boontjes in ‘t Gemertse.