GH-2016-03 Gangen krijgen namen met cachet
Ad Otten
Getuigenissen vanaf het begin van de zeventiende eeuw geven aan hoe fraai de straatwand van de lintbebouwing aan de bochtige hoofdstraat wel niet is. Achter dat mooie decor wordt overigens wel wat minder fraai gewoond en gewerkt. Achter vele panden staat een werkplaats of een fabriekske met niet zelden een of meerdere woningen voor het gezin van een knecht of arbeider. Thuiswevers vindt je geconcentreerd in De Haag maar zeker ook in het centrum. Hier kun je ook aantreffen: een smidse, timmerwinkel, aannemerij, ververij, looierij, bakkerij, kuiperij, brouwerij, slachterij, klompenmakerij, hoedenmakerij, koffie- of cichoreibranderij, boterij, jeneverstokerij, of febriekskes van tabak en sigaren tot zelfs die van rozenkransen toe.
De elkaar belendende percelen án de Straot hebben van oudsher dezelfde diepte en via ‘gangen’ loodrecht op de kronkelende hoofdstraat, is de gezamenlijke achterpad bereikbaar die elk perceel een eigen achterom geeft. Veel ‘gangen’ lopen door over de achter de percelen gelegen akkers of weilanden en vormen op die manier binnendoortjes naar de op enige afstand gelegen gehuchten. Langs de heggen en palissades van de achtertuinen kan men van keske tot keske (en nu nog steeds) om de oude bebouwde kom van Gemert heenlopen. Alleen achter kasteel en kerk zijn van oudsher geen achterpaden maar lommerrijke lanen.
De structuur van gangen, binnendoors en achteroms in het oude centrum is een karakteristiek gegeven en het is één van de doelstellingen van Gemert Vrijstaat om dat wat meer cachet te geven. Het advies aan de gemeente om alle gangen te benamen, zoals eerder al gebeurd met Bonengang, Weversstraat, Watermolen en Karbeel, wordt gehonoreerd. Een officiële naam is de eerste stap naar behoud en een opknapbeurt. Op de gemeentelijke stratenlegger komen nu ook de namen van Pelikaangang, Amstelgang, Soikerijgang, Gasthuisgang, Karregang, Mickersgang, Kopperegang, Nonnengang, Sint-Joris en Sint-Tunnisgang, en iets later in het verlengde van de Weversstraat de eensporige ‘Schietspoel’ en aan het Binderseind de doodlopende (particuliere) Amigogang. Alle gangen krijgen chique wit geëmailleerde gangborden met daarop de naam in een stevige ietsje verhoogde zwarte letter. Klassiek eigentijds, en… in een nieuw en uniek lettertype. Dat idee is van een in Gemert als zelfstandige gevestigd grafisch ontwerper van naam.