GH-2016-02 Rode Maagd Maria van Handel

Ad Otten

Het beeldje moet geweest zijn van Soeur Crysantha, moederoverste van het Gemertse Gasthuis Sint-Elisabeth van 1958 tot 1964 en deze Crysantha (Kusters) is geboortig van Handel. Dat is mij althans verteld op de openbare verkoop in het oude Gasthuis van overgebleven meubilair en andere spullen kort na de verhuizing van de gasthuisbewoners naar het nieuwgebouwde Ruijschenbergh in de Julianastraat (november 1970). “Neenee dat beeldje kun je niet kopen, dat is hier toevallig blijven staan. Zuster Crysantha heeft dat beslist laten wijden en gewijde dingen mag je niet verkopen.” Toch wilde ik dat Mariabeeldje graag hebben. Niet vanwege de waarde. Het was beschadigd, gewoon van gips, en het had een slecht gerepareerd rechterhandje. Maar toch had het in mijn ogen iets heel bijzonders. Want deze heilige maagd Maria droeg een felrode jurk. En was dat niet uitzonderlijk? De traditie wil toch nog steeds een Onze Lieve Vrouwke in het hemelsblauw? Probeer (ook) vandaag-de-dag maar eens een kerststalleke te kopen met een Maria in een rode jurk. Dat zal je niet lukken! De verkopers in het gasthuis vroeg ik daarom een tweede keer en vervolgens een derde keer of ze het beeldje toch niet van de hand wilden doen. En uiteindelijk – de aanhouder wint – kreeg ik een geweldig aanbod: “Als je de kast koopt waar het beeldje op staat, dan krijg je het beeldje erbij. Zevenvijftig!” Ik heb meteen contant betaald! En zo ben ik toen de trotse eigenaar geworden van een gipsen oud-Handels Onze-Lieve-Vrouwebeeldje met de heilige Maagd Maria in een rode jurk. Het staat nu al dik vijfenveertig jaar bij ons op de schouwbalk in den herd en iedereen die ik in de loop van de jaren het verhaal van deze aankoop heb verteld is het altijd meteen met me eens geweest dat ik echt iets heel bijzonders op de schouw heb staan. “Hé, Ad Otten heeft een authentieke Rode Maria! Echt waar!”
In Handel zelf is Maria sinds 1902 verguld. En niemand hoeft voor mij te gaan onderzoeken wat er onder dat gouden laagje zit in de Handelse Mariakapel. Ik weet het al: op zijn minst de sporen van een rode jurk!
Maar wat me inmiddels ook is gebleken, dat is dat wanneer we een 150 jaar teruggaan in de geschiedenis dat dan Maria in bijna álle ‘gevallen’ een rode jurk of een rode mantel draagt… Pas bij de opkomst van het socialisme – het rode gevaar! – hebben ze kennelijk de Heilige Maagd Maria hare rode jurk uitgetrokken en haar die hemelsblauwe jurk ‘aangedaan’. Ten bewijze daarvan gaan hierbij enige eeuwenoude prentjes van Onze Lieve Vrouw van Handel uit de collectie van Peter Lathouwers.

Bekijk PDF