GH-2016-01 ‘De vrijwilligers hebben de doorslag gegeven’

Hein van Dooren

Wie: Egi Roijakkers
Leeftijd: 69
Woonplaats: Gemert
Wat doet hij: gepensioneerd, voorheen docent natuur- en wiskunde.
Functie bij Heemkundekring: lid Cultureel Historisch Overleg, lid monumenteninventarisatie, penningmeester (1991-1995) , voorzitter (1995-2005).

Egi Roijakkers moet diep in zijn geheugen graven om zijn periode als voorzitter van de heemkundekring weer boven water te krijgen. “Ik kan lang niet alles thuis meer opzoeken. Een tijdje geleden heb ik de boel opgeruimd. Ik dacht wat moet ik met al die mappen vol notulen. Anderen hebben ze ook. Daar kan ik altijd te rade gaan.” Vervolgens laat hij de oorkonde zien die hij kreeg bij zijn afscheid als voorzitter. “Daar ben ik trots op”, zegt hij. De oorkonde hangt ingelijst aan de muur in zijn huiskamer en verhaalt over zijn geboren leiderschap en dat hij het nooit hoog in de kop heeft gehad. En dat hij na een dag hard peeze schele koppijn krijgt, maar toch de voorzitter is geweest van een periode waarin het ledenaantal steeg van 400 naar 700.

“In 1987 ging ik in de heemkamer het boekje Gímmertse Negossie kopen. Ik trof daar Dien Scheepers, de moeder van de heemkundekring. Zij begon meteen te vertellen over ons moeder. Ze had nog foto’s van haar trouwen. Ik kreeg ze zo maar mee. Door Dien voelde ik me in de heemkamer meteen thuis.”

“Een tijdje later stonden Peter Lathouwers en Tineke Mols aan de deur. Of ik lid wilde worden van het bestuur. Ik vond me niet echt geschikt, maar zij zeiden dat alleen al het feit dat ik een Gímmerse was, mij geschikt maakte.” “Zachtjes aan werkte ik me in, maar wel altijd met het idee dat andere leden zo veel weten dat ik me met onderzoek en schrijven niet hoefde te bemoeien. Ik wilde als voorzitter een klimaat scheppen waarin anderen dat konden doen. Een ding is zeker: de heemkundekring bestaat uit heel veel individuen met hun eigen kennis en eigenaardigheden. Ik zag het als mijn taak hun disciplines bij elkaar te brengen. Dan kun je tot iets komen. Als voorzitter was ik iedere woensdagavond in de heemkamer. Ik sprak met iedereen. Er was af en toe onderlinge wrevel over het een en ander, maar als je actieve leden iedere week ziet, ben je er snel bij om zaken op te lossen. De sfeer was: we willen er goed uitkomen. Ik ben er zelf ook veel wijzer van geworden. Ik heb een berg mensen leren kennen en ik ben veel over Gemert te weten gekomen.”

“In die tijd, zo rond 1995, waren we altijd in strijd met de gemeente. Er gebeurde iets met monumenten, er werden nieuwe wegen aangelegd, bestemmingsplannen zagen het licht, er werden panden afgebroken en keer op keer konden wij onze visie niet bij de gemeente neerleggen. We liepen achter de feiten aan. Zachtjes aan hebben we gewerkt aan een betere band. We gingen elkaar meer vertrouwen en zij luisterden beter naar onze zienswijzen.”

“Twee jaar later kwam de kwestie rond het archief op tafel te liggen. De directeur van het regionaal archief vond dat alle archieven moesten worden gebundeld. Het werd de gemeente prachtig voorgespiegeld, maar wij hadden meteen bedenkingen. Onze leden deden veel bronnenonderzoek in het Gemertse archief. Als de boel naar Eindhoven zou verhuizen zou dat een ramp zijn voor hen en de heemkundekring. Er was nog weinig gedigitaliseerd, we zouden naar Eindhoven moeten afreizen om stukken in te kunnen zien. Ik kan zonder overdrijving zeggen dat de bodem onder onze voeten zou zijn weggeslagen. Gelukkig waren de gemeente en wij eigenwijs. Er werd een werkgroep ingesteld die de zaak moest bekijken en leden van de heemkundekring waren daarin vertegenwoordigd. Als de kwestie vijf jaar eerder aan de orde was gekomen hadden wij geen enkele kans gehad in die werkgroep te worden opgenomen. Ik weet zeker dat het archief voor Gemert dan verloren zou zijn gegaan. We hebben een convenant gesloten met de gemeente. Om het archief hier te houden moesten de kosten wel gedrukt worden door vrijwilligers van de heemkundekring een deel van het werk te laten doen. Wij hebben meteen twintig man geleverd. Die vrijwilligers hebben de doorslag gegeven.”