GH-2015-02 Unvollendet en mobiel

2x Rutger van Ghemert uit Atelier Agrass

Ad Otten

 Het is een schenking aan de heemkundekring van kunstenaar en beeldhouwer Toon Grassens. Twee beelden. Één in polyester (circa 25 kg) en één in graniet (circa 1200 kg). De eerste helemaal af in de stijl die iedereen van Toon Grassens kent. De hand van de meester. Perfect tot in detail. De ander is niet af. Vanwege zijn fysieke gezondheid heeft Toon (75) in mei j.l. de knoop moeten doorhakken en, zij het met moeite, er definitief van af moeten zien om het beeldhouwwerk aan de granieten Rutger nog verder af te werken. Zelf wilde hij de Rutger-in-wording vernietigen of van de hand doen aan een beeldhouwer van ver weg die dan maar moest zien van wat hij er van zou maken. Maar we hebben hem overreden daarvan toch af te zien. Toon zag de teleurstelling op onze gezichten. Eens maakt elke kunstenaar zijn laatste werk. Internationaal gekend is “die Unvollendete von Schubert”. “Die Unvollendete van Grassens” was op slag onze wens. Ook omdat de brok graniet in Atelier Agrass de contouren al had van een man die zijn mannetje staat. Een symbool in graniet van de fundator van de Commanderij Gemert.

Rutger van Ghemert. In 1986 is hij pas ontdekt. In het Deutsch Ordens Zentral Archiv te Wenen berust het Alde Anniversarienboek van Aldenbiesen (oftewel het middeleeuwse dodenboek van de leden van de Duitse Orde van de balije Alden Biesen). In dat boek staat het met de eerste hand ingeschreven dat op 9 augustus, de dag van de Martelaren van Rome, (het jaar is niet vermeld maar het moet vóór 1220 zijn geweest): “Obijt frater Rutgherus nobilis vir, qui nobis contulit Bona de Ghemert”. Vertaald in het Nederlands: “Gestorven Rutgherus edelman, die ons het Goed van Ghemert heeft nagelaten”.
Het mobiele beeld van de edelman heeft inmiddels een vaste stek bij de Latijnse School. De ene keer tref je hem aan de deur, een andere keer in de serre van het archief of in de trappenhal naar de Heemkamer. Maar hij blijft in de buurt. De granieten Rutger kreeg met volle medewerking van het gemeentebestuur een voorlopige standplaats in het Prinses Beatrixplantsoen aan de entree naar de wintertuin van het gemeentehuis maarrr het is de bedoeling dat de grondlegger van de ‘status aparte’ van Gemert straks een plaats krijgt in – hoe kan het anders – de Ridder Rutgerlaan. (wordt vervolgd)