GH-2013-03 Geertgen van Sint naar Stichting
What’s in a name?
Ad Otten
In augustus 1955 vraagt bisschop Mutsaerts van ‘s-Hertogenbosch aan kapelaan Strijbos om de mogelijkheden te onderzoeken voor
de stichting van een tweede parochie in Gemert. Op 18 januari 1956 volgt de benoeming van Strijbos tot bouwpastoor van de nieuwe parochie Sint Gerardus Majella oftewel Sint Geertgen.
De volksheilige Sint Geertgen leeft van 1726 tot 1755 in de omgeving van Napoli. Hij is de zoon van een kleermaker. Op 23-jarige leeftijd wordt hij lekenbroeder in de kloosterorde van de Redemptoristen. Hij sterft voor zijn dertigste, maar heeft dan wel flink naam gemaakt door helderziendheid, profetieën, genezingen, broodvermenigvuldigingen en nog andere bovennatuurlijke verschijnselen. Door Paus Leo XIII wordt hij in 1893 ‘zalig’ en in 1904 ‘heilig’ verklaard. Hij is de patroon van kleermakers, portiers, én… van zwangere vrouwen.
De bouwplannen van pastoor Strijbos bepalen zich tot Het Frans Brugske. Daar is een nieuwe Lagere School in gebruik genomen
en in de aula van deze Pius X – school vestigt de bouwpastoor een noodkerk. Architect Jan de Jong maakt het ontwerp voor de nieuwe kerk even verderop, aan de andere kant van Het Frans Brugske. Van december 1957 dateert de gemeentelijke bouwvergunning. En terwijl de kerkbouw stevig van start gaat, wordt in het vroege voorjaar van 1958, schuin tegenover de in de
Pius X-school gevestigde noodkerk, een particuliere woning opgeleverd. Pastoor Strijbos huurt die woning als (nood)pastorie in afwachting van de voor later, aansluitend aan de nieuwe kerk, geplande pastoriebouw.
De naar alle kerkbouwactiviteit gerichte zijgevel van deze tijdelijke pastorie krijgt een gevelnis met daarin een beeld van de parochiepatroon en in smeedijzer de naam “St. Geertgen”.
Op 26 april 1959 wordt de nieuwe kerk plechtig ingewijd. Pas eind 1962 wordt de bouwvergunning aangevraagd voor een nieuwe
pastorie aan het inmiddels tot St.-Gerardusplein omgedoopte kerkplein. Nog tot eind 1963 blijft Het Frans Brugske 18, de woning van pastoor Strijbos en zijn kapelaans. Een aantal jaren na de verhuizing verdwijnt plotseling het beeld van de parochiepatroon uit de gevelnis. St. Geertgen blijkt spoorloos. Alleen zijn naam-in-smeedijzer blijft…
In 1986 begint gynaecoloog Henk Ruis in dit pand een stichting waarin hij een zaadbank en een praktijk voor vruchtbaarheidsbegeleiding onderbrengt.
Het bedenken van een naam voor de stichting is voor Henk geen probleem. Die staat aan de zijkant gewoon op de voormalige
pastorie. St. Geertgen! Wel leest Henk voor de ‘St’ dan ‘Stichting’ in plaats van ‘Sint’. En ‘Geertgen’ voor zwangere vrouwen vindt hij gewoon prima!
De geschiedenis van de Stichting Geertgen
Na ‘Het Frans Brugkse 18’, waar St.Geertgen nog steeds aan de gevel hangt, heeft de Stichting nog verschillende locaties gehad.
Van 1986 tot 1994 bleef de zaadbank en de praktijk voor vruchtbaarheidsbegeleiding aan Het Frans Brugske. In 1994 werd de
praktijk gevestigd in Ziekenhuis Bernhoven te Veghel. De zaadbank bleef in Gemert en verhuisde naar D’n Dörpel aan de Vondellaan.
In april 2004 werd vergunning verleend voor oprichting en exploitatie van Behandelcentrum Geertgen als zelfstandig
Behandelcentrum (ZBC). Een aantal maanden later werd de officiële erkenning gekregen als zaadbank. Er werd verhuisd naar de oude Rabobank van De Mortel. Na een positieve beoordeling door de inspectie voor de gezondheidszorg kreeg Behandelcentrum Geertgen op 14 april 2008 van het Ministerie van VWS de officiële erkenning als orgaanbank: de zaad- en eicelbank. Opnieuw was er een verhuizing. Nu naar het voormalige gebouw Rabobank Elsendorp. De Stichting Geertgen is dan een erkende zorginstelling
voor curatieve specialistische zorg onder de WTZi, zoals dat heet. Geertgen blijft groeien. In Elsendorp staat (in 2012) een nieuwe doelmatige huisvesting in de steigers. Stichting Geertgen is nu, in september 2013, met ongeveer 75 medewerkers de grootste werkgever van Elsendorp.