GH-2010-01 Nonni (en Manni) de roem van Akureyri

Ad Otten

 Het was op de laatste grote boekenverkoop in het kasteel van de Congregatie van de Heilige Geest dat het oog viel op een dun boekje met de titel: “Nonni, de roem van Akureyri. Uit het leven van Pater Jon Svensson S.J., schrijver van de wereldberoemde Nonni-boeken.” Het betrof een overdruk uit Tongerloo’s Tijdschrift, zomer 1936. Op de titelpagina was met pen door de auteur geschreven: “Aan Pater Ed. Loffeld te Gemert. Dankbaar K. Sneyers”. In Gemerts Heem 1999 nr.3 verraste Paul Verhees alle lezers met een artikel onder de kop: “Het Gemerts kasteel op IJsland”. Tijdens een vakantie had Paul in een klein museum te Akureyri in het noorden van IJsland, vier tekeningen van het Gemertse kasteel uit de Jezuïetentijd ontdekt. Tekeningen van vóór en van na de kasteelbrand op 20 april 1883, die van de hand bleken te zijn van de IJslandse Jezuïetenseminarist te Gemert Ármann Sveinsson, oftewel (Her)Mann(i) Svensson, zoals hij zich in het buitenland doorgaans liet registreren. De tekeningen stuurde hij indertijd aan zijn moeder, en deze originele tekeningen vinden we nu in druk ook in het onlangs verschenen boek “Soevereine Heerlijkheid Commanderij Gemert” (zie blz. 135-136).

Eerder dan Manni was diens 4 jaar oudere broer Jón (Nonni) ingetreden als jezuïet. De laatste werd in 1890 op 33-jarige leeftijd – zoals bij jezuïeten gebruikelijk – priester gewijd en daarmee was hij de eerste IJslandse katholieke priester. Als schrijver van spannende kinderboeken, de Nonni-boeken, is hij wereldberoemd geworden. “Nonni en Manni”, verhalend over de jeugd in IJsland, is wel zijn bekendste boektitel. In 1936 al in meer dan 20 talen vertaald. Zelfs in het Chinees, terwijl de Japanse vertaling op stapel stond. Bijna al zijn werken zijn ook in het Nederlands vertaald maar dat zal niemand verwonderen want in 1936 woonde de echte ‘Nonni’ bij de jezuïeten in ‘s-Heerenberg. Op 16 oktober 1944 zou hij te Keulen komen overlijden.

In 1988 maakte de VPRO onder de titel ‘Nonni en Manni’ nog een zesdelige televisieserie (onder IJslandse regie), die bijzonder hoog scoorde bij het jeugdige publiek. In 2006 werd de populaire jeugdserie nog eens herhaald. Paul Verhees worstelde na zijn ontdekking in 1999 nog met een aantal vragen die nu aan de hand van het boekje “Nonni, de roem van Akureyri” kunnen worden beantwoord. De datum waarop Manni, de tekenaar en broer van schrijver Nonni, in het Gemerts bevolkingsregister werd uitgeschreven zal gelezen moeten worden als 10 september 1884 in plaats van 1889. Want Manni blijkt op 29 september 1885 te Leuven al te zijn overleden. Van Nonni ontbreekt de inschrijving in het bevolkingsregister te Gemert, maar auteur Sneyers gewaagt er in 1936 van dat ‘Manni op het einde van het zomerverlof in 1884 evenals Nonni naar het Jezuïetenscholastikaat te Leuven werd overgeplaatst, om daar zijn philosophische studiën te volbrengen.’

 Het boekje van Sneyers bezorgt ons tenslotte ook een foto van Manni en Nonni uit 1873 toen zij beiden, respectievelijk als 12- en 16-jarige, nog verbleven op de Apostolieke School te Amiens.